Verwarm veilig en verstandig met je houtkachel of haard

Vuur en gezelligheid, twee zaken die in ons hoofd sterk met elkaar verbonden zijn. Maar wist je dat er bij de verbranding van hout ook veel ongezonde stoffen vrijkomen zoals fijn stof en dioxines? Je hebt het waarschijnlijk zelf al ondervonden: hoesten, hoofdpijn en/of prikkende ogen na het inademen van houtrook. Maar ook op langere termijn kan dit ernstigere gezondheidsproblemen veroorzaken.

Gebruik je een houtkachel of open haard om de koude buiten te houden? Omwille van je eigen veiligheid én om je buren geen rook- en/of geurhinder te bezorgen, is het belangrijk om daarbij een aantal basisregels te respecteren. Hoe je bewuster en veiliger stookt? Je leest het hieronder!

Tips om veilig en verstandig met hout te verwarmen

  • Stook enkel droog, zuiver en onbehandeld hout.

Gebruik in geen geval gevernist, geverfd of geïmpregneerd hout in je houtkachel of haard. Verbrand ook geen samengesteld hout, zoals triplex of vezelplaat. Dat hout bevat lijm en andere kunststoffen, waardoor de verbranding ervan veel luchtverontreiniging en roetaanslag veroorzaakt. Om geurhinder, gezondheidsproblemen en een schoorsteenbrand te voorkomen, is behandeld hout dus uit den boze. Dat soort houtafval breng je gewoon naar het recyclagepark.

Stook ook enkel met droog brandhout. Als je voor vers hout kiest, laat je dat minimaal twee jaar onder een afdak drogen. Zorg ervoor dat je houtvoorraad niet met een zeil afgedekt is, zodat de wind eraan kan. Gebruik bovendien geen (harshoudend) hout van naaldbomen.

  • Maak je kachel niet aan met drukwerk.

Gebruik geen bedrukt papier, zoals reclamefolders of kranten: de inkt brandt gewoon mee op en dat veroorzaakt ongezonde rook. Je steekt je kachel het best aan met aanmaakhout of met natuurlijke aanmaakblokjes. Leg bij het aanmaken van je kachel ook het meest brandbare materiaal bovenaan, daardoor komen er minder ongezonde stoffen vrij.

  • Kies een kachel met het juiste vermogen.

Laat je een kachel plaatsen of vervangen, zorg er dan voor dat je een kachel met een aangepast vermogen kiest. Laat je daarbij adviseren door een verkoper met de nodige kennis van zaken. Een kachel met een te klein vermogen zal de kamer nooit op de gewenste temperatuur krijgen, terwijl een kachel met een te groot vermogen het vaak veel te warm doet worden. Als je kachel het juiste vermogen heeft, bespaar je bovendien brandstof.

  • Voeg regelmatig kleine hoeveelheden hout toe.

Werk met kleine hoeveelheden hout in plaats van de kachel in één keer vol te steken. Anders krijgt het vuur niet genoeg zuurstof en begint het te smeulen.

  • Zorg voor voldoende zuurstoftoevoer om een optimale verbranding met vlam te bekomen.

Sluit nooit de luchttoevoer van je houtkachel af, als de temperatuur te hoog oploopt. Als je de luchttoevoer grotendeels afsluit, zal de schoorsteen minder goed trekken en zal de rook meer ongezonde stoffen bevatten. Het vuur krijgt dan te weinig zuurstof en verstikt. De verbranding is onvolledig, waardoor het gevaarlijke gas CO ontstaat.

  • Sluit de luchttoevoer pas wanneer het vuur gedoofd is en er enkel assen overblijven.

Op die manier vermijd je warmteverlies via de schoorsteen.

  • Laat je schoorsteen minstens één keer per jaar grondig vegen, bij voorkeur door een vakman.

Het is noodzakelijk om je schoorsteen ten minste jaarlijks grondig te laten vegen, dat om een schoorsteenbrand te voorkomen. Vergeet ook niet om de aslade op tijd leeg te halen en de wanden van je kachel regelmatig schoon te maken. Dankzij een goed en geregeld onderhoud kan je mogelijke defecten voorkomen, zorg je voor minder milieuverontreiniging en vermijd je dat je stookkosten de hoogte in gaan.

  • Stook niet op mistige/windstille dagen

Op dagen met mist of windstil weer is het moeilijker om de schoorsteen goed te laten trekken. De rook blijft dan hangen, wat niet alleen je eigen gezondheid, maar ook die van je omgeving beïnvloedt. Je buren kunnen veel hinder ondervinden door de aanwezige rook(lucht).

  • Controleer de kleur van de rook.

Ga of kijk even naar buiten als je kachel brandt, want de kleur van de rook is een belangrijke indicator of je al dan niet goed stookt. Heeft de rook een witte kleur of is die zo goed als kleurloos, dan is er een goede verbranding. Donkere rook daarentegen is alarmerend en kan erop wijzen dat je afval of nat hout verbrandt.

Hoe weet je wanneer je beter niet stookt?

  • Via het weerbericht: stook niet bij mistig/windstil weer of bij een waarschuwing voor koolstofmonoxide (CO-vergiftiging).
  • Volg VMM online: bij slechte luchtkwaliteit wordt er een waarschuwing gegeven.
  • Installeer de BelAir-app op je smartphone: zo heb je de actuele luchtkwaliteit en meldingen steeds op zak.

Meer info?

Raadpleeg hieronder de folder van de Vlaamse Milieumaatschappij of klik op een van de onderstaande links.

Deel deze pagina